Ναξος Ιστορια
Είναι το μεγαλύτερο και πιο εύφορο νησί των Κυκλάδων. Διαθέτει ιδιαίτερο τοπίο, καθώς έχει πολύ ψηλά βουνά (το όρος Ζας, 1.004 μ. είναι το ψηλότερο των Κυκλάδων) και ορεινά χωριά με μοναδική φυσιογνωμία. Έχει έκταση 428 τ. χλμ., μήκος ακτών 148 χλμ. και 18.000 κατοίκους.
Στην αρχαιότητα η Νάξος ήταν νησί όπου λατρευόταν ο Διόνυσος, ο οποίος, κατά τη μυθολογία, συνάντησε στη Νάξο τη Μινωίτισσα Αριάδνη, την οποία είχε εγκαταλείψει ο Θησέας. Από τα αρχαία χρόνια έως τις ημέρες μας το νησί παράγει εσπεριδοειδή εξαιρετικής ποιότητας, διάσημο κρασί και μοναδικής γεύσης τυριά.
Πρώτοι κάτοικοί της ήταν οι Kάρες, τους οποίους διαδέχτηκαν οι Kρήτες και οι Ίωνες. Ήδη από την αρχαιότητα ήταν περίφημη για το κρασί της και τη λατρεία του Διονύσου. Τον 6ο αι. π. X. η Nάξος άνθησε εμπορικά, οικονομικά και πολιτιστικά. Ήταν μέλος και των δύο Aθηναϊκών Συμμαχιών. Στην Ενετοκρατία ο Bικέντιος Mάρκος Σανούδος ίδρυσε το Δουκάτο της Nάξου (1207). Οι ενετοί έμειναν στο νησί έως το 1566. Από το 1579 ανήκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία για να περιέλθει στο Ελληνικό κράτος το 1830.
Δικτυακός τόπος: www.naxos.gr
Ναοι της Νάξου
Η Νάξος είναι κατάμεστη από εκκλησίες, με εικόνες και θρησκευτικά αντικείμενα μεγάλης ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας. Στη Χώρα βρίσκεται η Παναγία η Βλαχερνιώτισσα, μία από τις πιο παλιές εκκλησίες του νησιού, με δύο εικόνες του Αγγέλου του Κρητός. Στο Σαγκρί θα δείτε επίσης ενδιαφέρουσες βυζαντινές εκκλησίες.
Μοναστήρια στη Νάξο
Παναγία Δροσιανή
Βρίσκεται στην περιοχή της Τραγαίας, κοντά στο χωριό Μονή. Είναι ένας παλαιοχριστιανικός ναός με τρούλο. Στη βόρεια πλευρά του εφάπτονται τρία μονόκλιτα παρεκκλήσια. Στις εσωτερικές επιφάνειες της εκκλησίας υπάρχουν τοιχογραφίες διαφορετικών ιστορικών περιόδων. Το παλαιότερο στρώμα τοιχογραφιών χρονολογείται στα τέλη του 6ου και αρχές του 7ου αιώνα. Τα νεότερα στρώματα του τρούλου και της αψίδας, χρονολογούνται στο 13ο και 14ο αιώνα.
Παναγία Πρωτόθρονη
Bρίσκεται στο χωριό Χαλκί και ιδρύθηκε τον 9ο αιώνα. Η σημερινή του μορφή, ανήκει στο σταυροειδή εγγεγραμμένο με τρούλο τύπο. Το δυτικό τμήμα του ναού περιλαμβάνει το νάρθηκα, ο οποίος πλαισιώνεται από το παρεκκλήσι του Αγίου Ακίνδυνου. Ο ναός διακοσμείται εσωτερικά από τοιχογραφίες που χρονολογούνται από την παλαιοχριστιανική, μεσοβυζαντινή και υστεροβυζαντινή περίοδο.
Παναγία Υψηλοτέρα
Είναι το μοναστήρι – φρούριο, που βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της κοιλάδας των Εγκαρών, κοντά στο χωριό Γαλήνη. Ιδρύθηκε το 1600 και αποτελούσε ορμητήριο και καταφύγιο των κατοίκων της περιοχής κατά των Φράγκων.
Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου
Βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά της Χώρας. Κτίστηκε τον 17ο αιώνα και ανακαινίστηκε τον 18ο, όπου και πήρε το μοναστήρι τη σημερινή του μορφή. Η εικόνα του Αγίου Ιωάννη που βρίσκεται στη μονή, αγιογραφήθηκε το 1818.
Παναγία Βλαχερνιώτισσα
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση είναι η παλαιότερη εκκλησία της χώρας. Διακρίνεται για το αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο της και τις πολύτιμες εικόνες, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζουν αυτές της Παναγίας της Βλαχερνιώτισσας και του Προφήτη Ηλία, που είναι έργα του Κρητικού ζωγράφου Άγγελου, ο οποίος ήταν μαθητής του Ελ Γκρέκο.
Ιερός Ναός Ζωοδόχου Πηγής
Είναι ο μητροπολιτικός ναός της Νάξου. Βρίσκεται στην περιοχή της Αρχαίας Αγοράς. Διαθέτει σημαντικές εικόνες και ένα εξαιρετικό μαρμάρινο τέμπλο. Οι μονολιθικές κολόνες από γρανίτη, που βρίσκονται στην εκκλησία, θεωρείται πως έχουν μεταφερθεί από το ναό του Απόλλωνα της Δήλου.
Παναγία η Φιλοτίτισσα
Η εκκλησία της Παναγίας της Φιλοτίτισσας, βρίσκεται στο χωριό Φιλότι. Είναι μια από τις σημαντικότερες εκκλησίες της Νάξου. Χαρακτηριστικό της είναι το κάτασπρο μαρμάρινο τέμπλο καθώς και οι βυζαντινές αξιόλογες εικόνες που κοσμούν το εσωτερικό της. Επίσης ξεχωρίζει και για το εντυπωσιακό καμπαναριό της.
Παναγία η Απεραλίτισσα
Βρίσκεται στο χωριό Απείρανθος. Είναι από τους μεγαλύτερους ναούς του νησιού και ξεχωρίζει για το μαρμάρινο τέμπλο με τα σκαλισμένα σχέδια και για τις αξιόλογες εικόνες που διαθέτει.
Ιερά Μονή του Φωτοδότη Χριστού
Βρίσκεται έξω από το χωριό Δανακός. Ιδρύθηκε στα χρόνια του βυζαντίου. Ξεχωρίζει για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του και την οχύρωσή του. Οι τοπικοί θρύλοι λένε ότι το έκτισε μια βασιλοπούλα.
Ιερός Ναός Αγίου Μάμα
Η εκκλησία του Αγίου Μάμα είναι μια από τις παλαιότερες του νησιού. Η πρόσβαση είναι λίγο δύσκολή λόγο των πολλών στροφών που συναντάμε. Ανάμεσα στο βουνό του Ζα, το Φανάρι και τα βουνά της Κορώνου, σε μια μαγευτική τοποθεσία είναι κτισμένος ο ναός του Αγίου Μάμα.
Χρονολογείται από τον 9ο αιώνα και παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος με αξιόλογα γλυπτά στο εσωτερικό του. Υπήρξε η Μητρόπολη των Ορθοδόξων πριν από την Φράγκικη κατάληψη, ενώ το 1207 μετατράπηκε σε καθολική εκκλησία.
Ο Άγιας Μάμας είναι ο προστάτης των βοσκών και είναι κυρίως άγιος της Κύπρου, της Μικρασίας και της Νάξου.